To drugi, podlaski fragment międzynarodowego szlaku komunikacyjnego Via Baltica, tj. trasy S61 łączącej kraje nadbałtyckie z zachodnią Europą. Inwestycja powstała przy dofinansowaniu z Unii Europejskiej z programu „Łącząc Europę”.
Szlak via Baltica w Polsce wyniesie blisko 320 km. Trasa ta pełni rolę najważniejszego połączenia drogowego pomiędzy krajami bałtyckimi, a Polską, i krajami Europy Środkowej. Na terenie Polski przebiega w ciągu drogi ekspresowej S8 na odcinku od Warszawy do Ostrowi Mazowieckiej i dalej drogą ekspresową S61 na odcinku od Ostrowi Mazowieckiej do granicy państwa w Budzisku.
Zbudowane zostały już fragmenty o łącznej długości 117 km. W realizacji jest obecnie 201 km, z których udostępniamy niespełna 13-kilometrową obwodnicę Suwałk. Pozostałe fragmenty S61 z wyjątkiem budowanej drugiej nitki obwodnicy Szczuczyna są na etapie projektowania. Cała trasa ma zostać udostępniona kierowcom do końca 2021 roku.
Ekspresowa obwodnica Suwałk
Obwodnica wyprowadza z Suwałk ruch tranzytowy samochodów ciężarowych, których przez miasto przejeżdża średnio ponad 5 tysięcy na dobę. Droga omija miasto od zachodu i północy. Na węźle Suwałki Południe łączy się z dwujezdniową częścią obwodnicy Augustowa (12,75km), tworząc tym samym fragment S61 o łącznej długości 25,58 km.
Inwestycja kończy się na węźle „Suwałki Północ”, który zostanie zrealizowany w ramach następnego odcinka S61 Suwałki – Budzisko. Obecnie podłączenie powstałej „eski” do istniejącej drogi krajowej nr 8 (tzw. łącznica węzła „Suwałki Północ”) będzie się odbywało przez jednojezdniowy łącznik o długości kilometra.
Droga ekspresowa S61 została wykonana w technologii nawierzchni z betonu cementowego przystosowanej do przyjęcia ruchu ciężkiego. Charakteryzuje się ona wysoką nośnością (11,5 tony na oś), odpornością na odkształcenia oraz niższymi kosztami utrzymania w porównaniu z nawierzchnią asfaltową.
W ramach inwestycji:
- rozbudowano węzeł „Suwałki Południe”,
- wybudowano węzeł drogowy „Suwałki Zachód”,
- wybudowano10 obiektów inżynierskich w ciągu obwodnicy,
- wybudowano cztery wiadukty nad drogą ekspresową,
- wybudowano jeden wiadukt nad linią kolejową.
- wybudowano przejścia dla zwierząt:
- obiekty inżynierskie: przejście dla zwierząt dziko żyjących „dołem” pod S61 – 3 szt.
- przepusty: przejścia dla małych zwierząt – 5 szt.
Wykonano nasadzenia – około 2 300 szt. drzew oraz 28 000 szt. krzewów. Powstała też sieć dróg dojazdowych (18,5 km), ciągów pieszo-rowerowych, a także przepusty i urządzenia ochrony środowiska. Przebudowano również 8 km dróg publicznych kolidujących z przebiegiem obwodnicy.
Wartość kontraktu budowlanego to 299,45 mln zł, natomiast wartość całej inwestycji z uwzględnieniem kosztów dokumentacji, wykupów, prac archeologicznych, nadzoru i robót, to 391 mln zł.
Dofinasowanie z Unii Europejskiej
Obecnie oddana trasa jest współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach instrumentu „Łącząc Europę”. Umowę z Komisją Europejską, tj. agencją INEA o dofinansowaniu projektu inwestycyjnego GDDKiA podpisała 18 listopada 2015 roku: Grant Agreement nr INEA/CEF/TRAN/M2014/1026995. Na szczeblu krajowym, zgodnie z obowiązującymi przepisami regulującymi korzystanie z funduszy unijnych, GDDKiA podpisała w zakresie trasy S61 na odcinku od Szczuczyna do granicy Polski z Litwą w Budzisku umowę z Ministerstwem Inwestycji i Rozwoju oraz Centrum Unijnych Projektów Transportowych nr CEF/004/2014/Z z 07.11.2018 „Budowa drogi S-61 Szczuczyn – Budzisko (granica państwa)” na kwotę 795 492 009 euro samych kosztów kwalifikowanych.
Co za tym idzie, na realizację wszystkich odcinków od obwodnicy Szczuczyna do granicy Państwa Polskiego z Litwa w Budziskach Komisja Europejska przeznaczyła w ramach instrumentu „Łącząc Europę” (CEF - Connecting Europe Facility) ponad 406 mln euro (51,1% podanych wyżej kosztów kwalifikowanych Projektu).
Dane techniczne obw. Suwałk (S61)
- klasa drogi – S
- długość – 12,83 km
- prędkość projektowa – 100 km/h
- kategoria ruchu – KR7
- ilość pasów ruchu – 2 x 2
- szerokość pasów ruchu – 3,5 m
- pas dzielący wraz z opaskami – min. 5 m,
- szerokość opaski – 0,5 m
- szerokość pasa awaryjnego – 2,5 m
- obciążenie nawierzchni – 115 kN / oś
- bariery energochłonne – dł. 53,5 km
- ekrany akustyczne – dł. 1,4 km., powierzchnia - 5 395 m2
- ekrany przeciwolśnieniowe – dł. 0,83 km., powierzchnia - 1 834,14 m2
- ogrodzenia – dł. 27,2 km.
Ciekawostki
Nawierzchnia z betonu cementowego – powierzchnia - 234 922 m2 (68 127 m3) (Dostawca - Cementownia Kujawy w Bielawach)
Do wykonania obiektów inżynierskich zużyto:
- beton konstrukcyjny – ok. 16 500 m3,
- zbrojenie – ok. 2 811 ton.
Roboty bitumiczne:
warstwy ścieralne – 154 130 m2,
warstwy wiążące - 153 100 m2,
podbudowy bitumiczne – 51 750 m2.
Autor: GDDKiA
